کاربرد فناوری RFID در مدیریت کتابخانه ها
کتابخانه شامل مجلات علمی، کتاب ها، گزارش ها، پایان نامه ها و غیره می باشد. برای مقاصد امنیتی، هدف از سیستم امنیتی باید فراهم آوردن امکانات ایمن و مطمئن برای کارکنان کتابخانه، منابع کتابخانه و تجهیزات و اعضا کتابخانه می باشد. در عین حال با توجه به استفاده از سیستم امنیتی، افزایش بهره وری، سودمندی و افزایش رضایت اعضا وعده داده می شود. با توجه به اهمیت امنیت کتابخانه، مقاله حاضر بر استفاده از فناوری RFID در کتابخانه ها تمرکز دارد، اجزای آن، مزایا و وظایف کتابدار را شرح می دهد.
RFID یکی از بیشترین فن آوری هایی است که توسط صنعت و دنیای دانشگاهی فراگیر شده است. کتابخانه دانشگاهی مدرن مکانی است که میلیونها کتاب تجهیز شده است. که نشریات، سی دی ها، دی وی دی ها و دیگر تجهیزات جهت خواندن الکترونیکی نیز در آن موجود است. مدیریت چنین مجموعه عظیمی چالشی برای کتابداران است. مدیریت کتابخانه با تکنولوژِی RFID از نوع برچسب RFID آسان و راحت است.
یک سیستم مدیریت RFID در کتابخانه شامل کتاب هایی است که هر یک با برچسب RFID، خواننده RFID(RFID READER)، شبکه کامپیوتری و نرم افزار به این سیستم متصل می شوند. كاركنان كتابخانه ها از قرض دادن، ثبت بازگشت، مرتب كردن، برچسب زدن و موارد دیگر را انجام می دهند. یک فرد می تواند کتاب های کتابخانه رااستفاده از برچسب های RFID آن و همچنین با بکارگیری خواننده RFID (RFID Reader) کتاب را شناسایی و محل آن را پیدا کند.هنگامی که کتاب به پیشخوان منتقل می شود، کارکنان کتابخانه می توانند تگ کنترلی کتاب را فعال یا غیرفعال کنند. اگر یک کتاب قرض گرفته شود، پس از آن تگ کنترلی غیرفعال می شود.
سیستم مدیریت کتابخانه براساس RFID:
با استفاده از RFID در کتابخانه ها، زمان کارکنان کتابخانه با خودکار سازی وظایف خود ذخیره می شود. یک موسسه ای که از مدیریت کتابخانه RFID استفاده می کند،کتابخوان های بیشتری را جذب می کنند، دیگر کاربران جهت گرفتن و یا پس دادن کتاب نیاز به صرف زمان طولانی مدت ندارند.
مراقبت و در دسترس نگه داشتن کتاب از وظایف مهم است. بیشتر وقت کتابداران صرف ثبت اطلاعات کتاب های امانت رفته و همچنین برگشت داده شده می شود.
امانت دادن و ثبت بازگشت کتاب می تواند بطور کامل و خودکار توسط سیستم ثبت خودکار ورود/خروج (Self check-in/out system)انجام شود.این سیستم دارای نرم افزاری خاص که بر روی آن نصب شده می باشد. افراد می توانند به شخصه با استفاده کدشناسایی از این سیستم برای ثبت ورود و خروج کتاب ها استفاده کنند. کتاب انتخاب شده توسط هر فرد در سیستم شناسایی RFIDتعبیه شده در آن شناسایی می شود . درصورتی که کتاب به امانت گرفته شود تگ شناسایی غیرفعال می شود تا به راحتی از گیت کنترلی کتابخانه عبور کند و اگر کتاب برگشتی باشد تگ کنترلی آن توسط سیستم فعال می شود.
ابزارها در سیستم مدیریت کتابخانه براساس RFID:
- Book Drops:این سیستم را در هر قسمت کتابخانه می توان قرار داد. در مکان های ممکن دیگر نظیر فروشگاه، مدرسه و … نیز می توان قرار داد. این امر انعطاف پذیری بی سابقه و راحتی بازگشت اقلام کتابخانه را در هر زمان از روز، حتی زمانی که کتابخانه بسته است را امکان پذیر می سازد.
- تگ (برچسب)RFID: تگ مهمترین پیوند در هر سیستم RFID است. این تگ دارای توانایی ذخیره اطلاعات مربوط به آیتم خاصی است که به آنها متصل شده است و دوباره بدون نیاز به تماس یا خط دید بازنویسی می شود. داده ها در یک تگ برچسب می توانند کد، مدرک مالکیت، محل ذخیره سازی اصلی، وضعیت امانت و تاریخ را ارائه دهند.برچسب های RFID به طور خاص طراحی شده اند که در رسانه های کتابخانه ای، از جمله کتاب ها، سی دی ها، دی وی دی ها و نوارها، نصب شوند.
- Patron self check-out station: این ایستگاه یک رایانه از یک صفحه لمسی و یک خواننده RFID ساخته شده است،بعلاوه نرم افزاری خاص جهت شناسایی اعضا کتابخانه، کتاب ها و سایر رسانه ها می باشدبعد از شناسایی عضو کتابخانه توسط شماره عضویت کتابخانه، شخص وضعیت کتاب (امانت/برگشت) را انتخاب می کند. پس از انتخاب گزینه امانت کتاب را نزدیک خواننده RFID(RFID Reader) سیست قرار می دهد سیستم بعد از شناسایی اطلاعات برچسب، اطلاعات کتاب را روی صفحه نمایش نشان می دهد.
- Shelf Managementمدیریت قفسه: این راه حل باعث می شود مکان و شناسایی اقلام در قفسه ها یک کار آسان برای کتابداران باشد. این سیستم اساسا از یک اسکنر قابل حمل و یک ایستگاه پایه تشکیل شده است.
- Anti-theft Detection(تشخیص ضد سرقت): گیت های RFID بخش ضد سرقت سیستم مدیریت کتابخانه است.این گیت ها برچسب های تعبیه شد در کتاب ها و رسانه های کتابخانه را کنترل می کنند. هر خط از گیت ها می توانند تا فاصله یک متر آیتم ها را ردیابی کنند و سیستم زنگ هشدار را در زمانی که به آیتمی دارای برچسب با مشخصات امانت داده نشده از آن عبور کند زنگ خواهد زد.
براساس مقاله ای از: Dr. Prabhat Pandey